Öz
Today, artists are creating new media artworks that are becoming more and more popular. These works are defined as new media art. However, they are different from classical artworks (sculptures, paintings, etc.) that we are used to seeing as static objects because they integrate with time and thus acquire a dynamic quality. This study focused on the Datamonolith, a moving digital data sculpture inspired by Göbeklitepe. The sculpture aims to digitally reveal the world's oldest origins by utilizing digital data from Göbeklitepe. This study aimed to investigate the relationship between the Datamonolith and Göbeklitepe. In the study, literature research and survey study were carried out. As a result, it has been concluded that there is a conservative attitude towards physical experience as the two works express different concepts and different experiences in the digital form in which the physical space is transformed.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akgülgil Mutlu, N. G. (2018). Yeni medya sanatı üzerine fenomenolojik bir çalışma (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
- Albayrak, A. (2015). Dijital sanatı anlamak: Miguel Chevalier, Peter Kogler ve NOHlab’ın işleri üzerinden bir değerlendirme. E. Turgut, A. Ziyai, B. Karabey, B. A. Akın ve O. Tekin (Ed.), 21. uluslararası sanat sempozyumu sanat, gerçeklik ve paradoks (1. baskı) (s. 19-29). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
- Başgelen, N. (2015, 30 Mayıs). Nevali Çori/Veba Vadisi’nden Göbeklitepe’nin dilek ağacına Klaus Schmidt. Aktüel arkeoloji. https://aktuelarkeoloji.com.tr/kategori/arkeoloji/klaus-schmidt
- Başlar, G. (2013). Yeni medyanın gelişimi ve dijitalleşen kapitalizm. M. Akgül, U. Çağlayan, E. Derman, A. Özgit, M. Toprakçı, R. Uyar, O. Oral, Ş. Akbunlar, T. F. Kasalak, E. Sezgin, F. Yücel, H. Akar ve U. Ercan (Ed.), XV. Akademik bilişim konferansı bildirileri (1. baskı) (s. 775-784). https://ab.org.tr/ab13/kitap/eski/247.pdf Bulunmaz, B. (2014). Yeni medya eski medyaya karşı: savaşı kim kazandı ya da kim kazanacak?. Karadeniz Teknik Üniversitesi iletişim araştırmaları dergisi, 4(7), 22-29.
- Collins, A. (2016). Göbeklitepe ve tanrıların doğuşu (1. baskı) (Çev. L. Tonguç Basmacı). Alfa.
- Cook, S. ve Graham, B. (2010). Rethinking curating art after new media (1. baskı). MIT.
- Çakmak, F. Ç. (2014). İnanç turizminin turistik destinasyon pazarlamasındaki yeri ve önemi: Göbeklitepe örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- Çokokumuş, B. (2012). Dijital ortamda kültür ve sanat. International journal of new Trends in arts, sports & science education, 1(3), 51-66.
- Dinç, M. A. ve Dinçer, Z. (2019). Yeni medyada temsili anlamlandırmak. Dördüncü kuvvet uluslararası hakemli dergi, 2(1), 91-102. https://doi.org/10.33464/dorduncukuvvet.546223
- Duygun, G. (2010). Mekânın dijital teknoloji ile arasındaki ilişki: İnteraktif yüzeyler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
- Göbeklitepe Project. (2010). Pillar 43 in Building D displays low reliefs of different animals, insects and an ithyphallic human figure [Fotoğraf]. UNESCO. https://whc.unesco.org/en/list/1572/gallery/
- Göbeklitepe Project. (2013). Aerial view of Göbeklitepe in 2013 [Fotoğraf]. UNESCO. https://whc.unesco.org/en/documents/165836
- Göler, M. ve Kurt, A. (2017). Anadolu’da ilk tapınak: Göbeklitepe. Cumhuriyet ilahiyat, 21(2), 1107-1138. https://doi.org/10.18505/cuid.334942
- Küçük, Y. (2012). T biçimli dikili taş [Fotoğraf]. DAI.
- Lovejoy, M. (2004). Digital currents art in the electronic age (2. baskı). Routledge.
- Lefebvre, H. (2016). Mekânın üretimi (2. baskı) (Çev. I. Ergüden). Sel.
- Mancı, A. R. (2021). Antik yerleşimlerin somut olmayan kültürel miras açısından değerlendirilmesi: Göbeklitepe örneği. Safran kültür ve turizm araştırmaları, 4(2), 274-284. https://dergipark.org.tr/tr/pub/saktad/issue/64807/893665
- Manovich, L. (2001). The language of new media (1. baskı). MIT.
- Maya, D. (2018, 7 Kasım). Nedir bu Yeni Medya Sanatı dedikleri. Şalom. https://www.salom.com.tr/koseyazisi/108572/nedir-bu-yeni-medya-sanati-dedikleri
- Ouchhh. (2022, 10 Eylül). DATAMONOLITH_AI / Architectural data sculpture installation. https://ouchhh.tv/AI-DATAMONOLITH-1
- Özcan, E. S. (2014). Dünyanın en eski ve en büyük tapınma alanı: Göbeklitepe. Bilim ve teknik, 560, 30-39. https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=47&sayiid=849&yil=2014&ay=7&mod=tum
- Saygılı, R. (2015). Dilsiz Türkiye siyasi haritası [Grafik]. Coğrafya Harita. http://cografyaharita.com/haritalarim/4jturkiye-dilsiz-siyasi-haritasi.png
- Schmidt, K. (2007). Taş çağı avcılarının gizemli kutsal alanı Göbeklitepe – En eski tapınağı yapanlar (1. baskı) (Çev. R. Aslan). Arkeoloji ve sanat.
- Ünal, A. (2020). Turistlerin destinasyon seçimlerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesine yönelik bir araştırma: Göbeklitepe örneği. Journal of tourism theory and research, 6(2), 130-139. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jttr/issue/54411/686617
- Yalçın, T. (2011). Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’de Yukarı Mezopotamya’da küçük taş eserler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Öz
Günümüzde yeni medya alanındaki sanat yapıtlarının yaratılması gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır. Bu eserler için en geniş kapsamlı ifade yeni medya sanatı olmakla beraber, eserlerin tümü duran bir nesne olarak görmeye alıştığımız klasik, heykel, resim gibi sanat eserleri hareketsizliğinden sıyrılıp zaman kavramıyla bütünleşerek dinamik bir nitelik kazanmaktadır. Araştırma konusu olarak seçilen eser hareketli bir dijital veri heykeli olan Datamonolith’tir. Bu eserin çıkış noktası ise Göbeklitepe’dir. Eserin temelini Göbeklitepe’ye ait görsel veriler oluşturmaktadır. Yürütülen çalışmanın amacı dijital ve mekânsal bir eserin Göbeklitepe üzerinden kurduğu ilişkiyi sorgulayarak, fiziksel ve dijital deneyim ayrımı hakkında detaylı bir görüş elde etmektir. Edinilen bilgiler yeni medyayla günlük yaşamda daha çok yer edinme üzerine gelişme gösteren durumun açtığı tartışma alanına katkı sağlayacaktır. Çalışmada literatür araştırması ve anket çalışması yürütülmüştür. Sonuç olarak fiziksel mekânın dönüştüğü dijital biçiminde iki eserin birbirinden farklı kavramlar ve farklı deneyimler ifade ettikleriyle fiziksel deneyime karşı tutucu bir tavır bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akgülgil Mutlu, N. G. (2018). Yeni medya sanatı üzerine fenomenolojik bir çalışma (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
- Albayrak, A. (2015). Dijital sanatı anlamak: Miguel Chevalier, Peter Kogler ve NOHlab’ın işleri üzerinden bir değerlendirme. E. Turgut, A. Ziyai, B. Karabey, B. A. Akın ve O. Tekin (Ed.), 21. uluslararası sanat sempozyumu sanat, gerçeklik ve paradoks (1. baskı) (s. 19-29). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
- Başgelen, N. (2015, 30 Mayıs). Nevali Çori/Veba Vadisi’nden Göbeklitepe’nin dilek ağacına Klaus Schmidt. Aktüel arkeoloji. https://aktuelarkeoloji.com.tr/kategori/arkeoloji/klaus-schmidt
- Başlar, G. (2013). Yeni medyanın gelişimi ve dijitalleşen kapitalizm. M. Akgül, U. Çağlayan, E. Derman, A. Özgit, M. Toprakçı, R. Uyar, O. Oral, Ş. Akbunlar, T. F. Kasalak, E. Sezgin, F. Yücel, H. Akar ve U. Ercan (Ed.), XV. Akademik bilişim konferansı bildirileri (1. baskı) (s. 775-784). https://ab.org.tr/ab13/kitap/eski/247.pdf Bulunmaz, B. (2014). Yeni medya eski medyaya karşı: savaşı kim kazandı ya da kim kazanacak?. Karadeniz Teknik Üniversitesi iletişim araştırmaları dergisi, 4(7), 22-29.
- Collins, A. (2016). Göbeklitepe ve tanrıların doğuşu (1. baskı) (Çev. L. Tonguç Basmacı). Alfa.
- Cook, S. ve Graham, B. (2010). Rethinking curating art after new media (1. baskı). MIT.
- Çakmak, F. Ç. (2014). İnanç turizminin turistik destinasyon pazarlamasındaki yeri ve önemi: Göbeklitepe örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- Çokokumuş, B. (2012). Dijital ortamda kültür ve sanat. International journal of new Trends in arts, sports & science education, 1(3), 51-66.
- Dinç, M. A. ve Dinçer, Z. (2019). Yeni medyada temsili anlamlandırmak. Dördüncü kuvvet uluslararası hakemli dergi, 2(1), 91-102. https://doi.org/10.33464/dorduncukuvvet.546223
- Duygun, G. (2010). Mekânın dijital teknoloji ile arasındaki ilişki: İnteraktif yüzeyler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
- Göbeklitepe Project. (2010). Pillar 43 in Building D displays low reliefs of different animals, insects and an ithyphallic human figure [Fotoğraf]. UNESCO. https://whc.unesco.org/en/list/1572/gallery/
- Göbeklitepe Project. (2013). Aerial view of Göbeklitepe in 2013 [Fotoğraf]. UNESCO. https://whc.unesco.org/en/documents/165836
- Göler, M. ve Kurt, A. (2017). Anadolu’da ilk tapınak: Göbeklitepe. Cumhuriyet ilahiyat, 21(2), 1107-1138. https://doi.org/10.18505/cuid.334942
- Küçük, Y. (2012). T biçimli dikili taş [Fotoğraf]. DAI.
- Lovejoy, M. (2004). Digital currents art in the electronic age (2. baskı). Routledge.
- Lefebvre, H. (2016). Mekânın üretimi (2. baskı) (Çev. I. Ergüden). Sel.
- Mancı, A. R. (2021). Antik yerleşimlerin somut olmayan kültürel miras açısından değerlendirilmesi: Göbeklitepe örneği. Safran kültür ve turizm araştırmaları, 4(2), 274-284. https://dergipark.org.tr/tr/pub/saktad/issue/64807/893665
- Manovich, L. (2001). The language of new media (1. baskı). MIT.
- Maya, D. (2018, 7 Kasım). Nedir bu Yeni Medya Sanatı dedikleri. Şalom. https://www.salom.com.tr/koseyazisi/108572/nedir-bu-yeni-medya-sanati-dedikleri
- Ouchhh. (2022, 10 Eylül). DATAMONOLITH_AI / Architectural data sculpture installation. https://ouchhh.tv/AI-DATAMONOLITH-1
- Özcan, E. S. (2014). Dünyanın en eski ve en büyük tapınma alanı: Göbeklitepe. Bilim ve teknik, 560, 30-39. https://services.tubitak.gov.tr/edergi/yazi.pdf?dergiKodu=4&cilt=47&sayiid=849&yil=2014&ay=7&mod=tum
- Saygılı, R. (2015). Dilsiz Türkiye siyasi haritası [Grafik]. Coğrafya Harita. http://cografyaharita.com/haritalarim/4jturkiye-dilsiz-siyasi-haritasi.png
- Schmidt, K. (2007). Taş çağı avcılarının gizemli kutsal alanı Göbeklitepe – En eski tapınağı yapanlar (1. baskı) (Çev. R. Aslan). Arkeoloji ve sanat.
- Ünal, A. (2020). Turistlerin destinasyon seçimlerinde etkili olan faktörlerin belirlenmesine yönelik bir araştırma: Göbeklitepe örneği. Journal of tourism theory and research, 6(2), 130-139. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jttr/issue/54411/686617
- Yalçın, T. (2011). Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem’de Yukarı Mezopotamya’da küçük taş eserler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 21 Kasım 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Sayı: Dijitalleşme Özel Sayısı |
Cited By
İletişim ve Yeni Medya: Yeni Medyada Sanat ve Estetik
İletişim ve Toplum Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.59534/jcss.1458150
ARTS, CC BY-NC 4.0 ile lisanslanmaktadır 
YAYINCI | DERGİ KURULLARI | DİZİNLER | ÜCRET POLİTİKASI | İSTATİSTİKLER | MIAR | SHERPA ROMEO