ARTS: Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi

Öz

Necati Cumalı, tüm hayatını oldukça üretken bir şekilde yazma eylemine adamış önemli bir Cumhuriyet yazarıdır. Cumalı’nın, öyküleri romanları ve şiirlerinin yanı sıra yazdığı yirmi dokuz oyunu bulunmaktadır. Bu eserlerden bazıları tiyatro olarak sahnelenmiştir. Bazı romanları da Yeşilçam filmlerine konu olmuştur. Necati Cumalı’nın, eserlerinin işleyişine bakıldığında, kırsal kesim ilişkileri ve kasaba hayatında insan ilişkileri dikkat çekmektedir. Bu ilişkiler oldukça sıradan insanların, aile yaşamı, komşuluk ilişkileri olarak vurgulanmaktadır. Bu ilişkilerin iletileri, cinsellik, aldatma, kavga, dedikodu ve toprak kavgası gibi örüntüler içinde kadının yerini genç Cumhuriyetin geleneksel kültürü içinde eleştirel tarzda göstermektedir. Cumalı eserlerinde kadın karakterlerin rollerini ve statülerini geleneksel kültürün içinde işlemiştir. Sıradan kadını anlatırken kadının kültür içinde ezilen ve yok edilen duygularını vermektedir. Bu yok edilişe karşı boyun eğen kadın figürünün yanında duygularına ve arzularına teslim olan kadın figürlerine de eserlerinde yer vermiştir. Bu kadın figürlerinden en farklı olanı, Dila Hanım eserinde yer alan kadın modelidir. Çünkü Dila Hanım, Cumalı’nın eserlerinde işlediği diğer sıradan kadın figürlerinin dışına çıkmıştır. Dila Hanım, ata binen, silah kullanan, kinini güden ve kanını yerde bırakmayan bir kadın figürü olarak okuyucunun karşısına çıkmaktadır. Fakat, güçlü bir kadın karakter olan Dila Hanım bile geleneklere karşı çıkamamıştır. Aşkı yerine intihar etmeyi tercih etmiştir. Bu nedenle bu çalışmada Necati Cumalı öykülerinden Dila Hanım incelenmiştir.