Öz
Kötülük, birçok düşünür tarafından ele alınmış bir kavramdır. Tarihsel süreç içerisinde teologlar, filozoflar, sosyologlar tarafından tartışıldığı gibi sıradan insanlar için de bir tartışma, düşünme ve uğraş konusu olmuştur. Varoluş serüveni içerisinde insanoğlu, kötülüğün kaynağı ve nedenlerini anlama ve anlamlandırma çabasını sürdürmüştür. Bu çaba ve arayış bütün sanat formlarında kendisine yer bulmuştur. Çalışmada, insanoğlunun varoluşundan itibaren üzerinde tartıştığı ve felsefenin de temel tartışma konularından biri olan iyilik ve kötülük ilişkisi odağa alınmıştır. Nokta (Derviş Zaim, 2008) filminde geçmişte işlediği suç yüzünden azap çeken ve çektiği vicdan azabından kurtulmaya çalışan bir adamın hikayesi anlatılmaktadır. Film ana karakterin vicdan muhasebesi üzerinden suç ve ceza ekseninde ilerler. Nokta filminin anlatısı, kötülük bağlamında metinsel analiz tekniğinden yararlanılarak başkarakterin serüveni ekseninde betimsel kişilik analizi yöntemiyle film karakterlerinin eylem ve söylemlerine ışık tutan psikolojik motivasyon ve süreçler çözümlenmiştir. Bu doğrultuda, sinemasal temsil bağlamında filmde iyilik ve kötülüğün teolojik ve felsefi sunumuna dair açıklayıcı bir çerçeve oluşturulmaya çalışılmıştır.
Destekleyen Kurum
yok
Proje Numarası
yok
Kaynakça
- Adanır, O. (2012). Sinemada anlam ve anlatım (1. baskı). Say.
- Akmeşe, E. (2020a). Nuri Bilge Ceylan filmlerinde dekadans – décadent filmlerin felsefi eleştirisi (1. baskı). Literatürk.
- Akmeşe, E. (2020b). Doğu-batı karşıtlığı bağlamında Yaşamın Kıyısında filmindeki kurgusal karakterler üzerine eleştirel bir analiz. Ufkun ötesi bilim dergisi, 20(1), 208-222. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uobild/issue/58856/834037
- Akmeşe, E. (2021). Discussing abstraction of evil in concreteness of murder: Elena (2011). D. Tüysüz (Ed.), International perspectives on rethinking evil in film and television (1. baskı) (s. 207-219). IGI Global.
- Arslan, A. (2017). Felsefeye giriş (24. baskı). BB101.
- Baudrillard, J. (2005). Anahtar sözcükler (1. baskı) (Çev. O. Adanır ve L. Yıldırım). Paragraf.
- Baudrillard, J. (2020). Kötülüğün şeffaflığı (8. baskı) (Çev. I. Ergüden). Lacivert.
- Cebecioğlu, E. (2009). Tasavvuf terimleri ve deyimleri sözlüğü (5. baskı). Ağaç.
- Cox, D. ve Levine, M. (2018). Filmle düşünmek: felsefe yapmak ve film izlemek (1. baskı) (Çev. O. Orhangazi). Ütopya.
- Çalışlar, A. (1989). Felsefenin neresindeyiz (1. baskı). Cem.
- Derman, M. U. (____). Hat. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/hat
- Frolov, I. (1991). Felsefe sözlüğü (1. baskı) (Çev. A. Çalışlar). Cem.
- Kabil, İ. (2009). Önsöz. A. Pay (Ed.), Yönetmen sineması Derviş Zaim (1. baskı) (s. 5-6). Küre.
- Hançerlioğlu, O. (1989). Felsefe sözlüğü (1. baskı). Remzi.
- Moseley, A. (2010). A’dan Z’ye felsefe (1. baskı) (Çev. A. Süha). NTV.
- Ozankaya, Ö. (1984). Temel toplum bilimleri sözlüğü (3. baskı). Savaş.
- Plantinga, A. (2022). Tanrı, özgürlük ve kötülük (1. baskı) (Çev. M. Yanık). Fol.
- Selçuk, H. (2022). Kötülük estetiği (1. baskı). Ketebe.
- Sevindi, K. (2016). Sosyo-kültürel bağlamıyla Yeşilçam’daki kötü adam temsilleri: Köy ağaları örneği. Medeniyet sanat dergisi, 2(1), 61-78. https://dergipark.org.tr/tr/pub/medeniyetsanat/issue/24535/259917
- Sim, Ş. ve Göncü, S. (2020). Sinemada kötünün kahkahasının Erol Taş örneği üzerinden incelenmesi. sinecine: sinema araştırmaları dergisi, 11(1), 105-144. https://doi.org/10.32001/sinecine.674333
- Svendsen, L. (2018). Kötülüğün felsefesi (1. baskı) (Çev. M. Hocaoğlu). Redingot.
- Topuz, M. (2016). Kötülüğü kavranabilir kılmak: Kant’ın teodise üzerine düşünceleri. Beytlhikme: An international journal of philosophy, 6(2), 245-271. https://beytulhikme.org/?mod=makale_tr_ozet&makale_id=65203
- Velioğlu, Ö. (2017). Kötülüğe yenik düşen Türk sineması (1. basım). Agora.
- Yaran, C. S. (2021). Kötülük ve teoside: batı ve İslam din felsefesinde kötülük problemi ve teistik çözümler (3. baskı). Rağbet.
- Yavuz, H. (2010). Derviş Zaim’in filmlerinde İslam estetiğinin yeniden inşası. A. Doğan Topçu (Ed.), Derviş Zaim sineması: toplumsalın eleştirisinden geleneğin estetiğine yolculuk (1. baskı) (s. 190-194). De Ki.
- Zaim, D. (Yönetmen). (2006). Cenneti Beklerken [Film]. Marathon, Hermes.
- Zaim, D. (Yönetmen). (2008). Nokta [Film]. Marathon.
Evaluation of the philosophical dimension of the representation of the concept of evil in cinema in the context of Nokta film
Öz
Wickedness is a concept that has been handled by many thinkers. The concept has been discussed by theologians, philosophers, and sociologists throughout the history. It has been a subject of discussion for ordinary people. Human beings have tried to understand the source and causes of evil. This study focused on the relationship between the philosophical concepts of good and evil. The movie Nokta (Derviş Zaim, 2008) which was taken as a sample of the work, was analyzed according to the context of the wickedness concept, by using the textual analysis technique. The descriptive personality analysis technique was used on the axis of the protagonist's adventure. The psychological motivations of the film characters were tried to be explained. In this direction, an explanatory framework has been tried to be created on the theological and philosophical presentation of good and evil in the film.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
yok
Kaynakça
- Adanır, O. (2012). Sinemada anlam ve anlatım (1. baskı). Say.
- Akmeşe, E. (2020a). Nuri Bilge Ceylan filmlerinde dekadans – décadent filmlerin felsefi eleştirisi (1. baskı). Literatürk.
- Akmeşe, E. (2020b). Doğu-batı karşıtlığı bağlamında Yaşamın Kıyısında filmindeki kurgusal karakterler üzerine eleştirel bir analiz. Ufkun ötesi bilim dergisi, 20(1), 208-222. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uobild/issue/58856/834037
- Akmeşe, E. (2021). Discussing abstraction of evil in concreteness of murder: Elena (2011). D. Tüysüz (Ed.), International perspectives on rethinking evil in film and television (1. baskı) (s. 207-219). IGI Global.
- Arslan, A. (2017). Felsefeye giriş (24. baskı). BB101.
- Baudrillard, J. (2005). Anahtar sözcükler (1. baskı) (Çev. O. Adanır ve L. Yıldırım). Paragraf.
- Baudrillard, J. (2020). Kötülüğün şeffaflığı (8. baskı) (Çev. I. Ergüden). Lacivert.
- Cebecioğlu, E. (2009). Tasavvuf terimleri ve deyimleri sözlüğü (5. baskı). Ağaç.
- Cox, D. ve Levine, M. (2018). Filmle düşünmek: felsefe yapmak ve film izlemek (1. baskı) (Çev. O. Orhangazi). Ütopya.
- Çalışlar, A. (1989). Felsefenin neresindeyiz (1. baskı). Cem.
- Derman, M. U. (____). Hat. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/hat
- Frolov, I. (1991). Felsefe sözlüğü (1. baskı) (Çev. A. Çalışlar). Cem.
- Kabil, İ. (2009). Önsöz. A. Pay (Ed.), Yönetmen sineması Derviş Zaim (1. baskı) (s. 5-6). Küre.
- Hançerlioğlu, O. (1989). Felsefe sözlüğü (1. baskı). Remzi.
- Moseley, A. (2010). A’dan Z’ye felsefe (1. baskı) (Çev. A. Süha). NTV.
- Ozankaya, Ö. (1984). Temel toplum bilimleri sözlüğü (3. baskı). Savaş.
- Plantinga, A. (2022). Tanrı, özgürlük ve kötülük (1. baskı) (Çev. M. Yanık). Fol.
- Selçuk, H. (2022). Kötülük estetiği (1. baskı). Ketebe.
- Sevindi, K. (2016). Sosyo-kültürel bağlamıyla Yeşilçam’daki kötü adam temsilleri: Köy ağaları örneği. Medeniyet sanat dergisi, 2(1), 61-78. https://dergipark.org.tr/tr/pub/medeniyetsanat/issue/24535/259917
- Sim, Ş. ve Göncü, S. (2020). Sinemada kötünün kahkahasının Erol Taş örneği üzerinden incelenmesi. sinecine: sinema araştırmaları dergisi, 11(1), 105-144. https://doi.org/10.32001/sinecine.674333
- Svendsen, L. (2018). Kötülüğün felsefesi (1. baskı) (Çev. M. Hocaoğlu). Redingot.
- Topuz, M. (2016). Kötülüğü kavranabilir kılmak: Kant’ın teodise üzerine düşünceleri. Beytlhikme: An international journal of philosophy, 6(2), 245-271. https://beytulhikme.org/?mod=makale_tr_ozet&makale_id=65203
- Velioğlu, Ö. (2017). Kötülüğe yenik düşen Türk sineması (1. basım). Agora.
- Yaran, C. S. (2021). Kötülük ve teoside: batı ve İslam din felsefesinde kötülük problemi ve teistik çözümler (3. baskı). Rağbet.
- Yavuz, H. (2010). Derviş Zaim’in filmlerinde İslam estetiğinin yeniden inşası. A. Doğan Topçu (Ed.), Derviş Zaim sineması: toplumsalın eleştirisinden geleneğin estetiğine yolculuk (1. baskı) (s. 190-194). De Ki.
- Zaim, D. (Yönetmen). (2006). Cenneti Beklerken [Film]. Marathon, Hermes.
- Zaim, D. (Yönetmen). (2008). Nokta [Film]. Marathon.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | yok |
| Erken Görünüm Tarihi | 15 Aralık 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 2 Şubat 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Sayı: 9 |
ARTS, CC BY-NC 4.0 ile lisanslanmaktadır 
