Öz
Günümüz sanat ortamında başarı miti ünlü olmak mefhumu ile sarmallanmış bir konumdadır. Söz konusu bu sarmallanma neoliberal kapitalizmin doğasının yansımasıdır. Neoliberal kapitalizm, girişimci özgür bireyler olarak sanatçılar için giderek tüketimden bağımsızlaşan ve daha fazla üretme gerçekliğini dayatan piyasa koşulları altında, özellikle de rekabetçi ortamın da katkılarıyla başarı kavramının içeriğini, gen yapısını değiştirmiştir. Özellikle günümüz teknoloji ve sosyal medya ortamı düşünüldüğünde Andy Warhol’un 1960’larda sarf ettiği “Bir gün herkes 15 dakikalığına ünlü olacak” sözü karşılığını bulur niteliktedir. Paylaşım ağının genişlemesi, aynı anda yüzbinlerce insanın bir arada olabilme ihtimali/gerçekliği üretimin fazlalılığı karşısında nitelik kavramını bir anda niceliğe çevirmiştir. Bu bağlamda, Theodor W. Adorno ve Max Horkheimer’ın Batı Kültürü ve Aydınlanma eleştirileri olarak kaleme aldıkları Kültür Endüstirisi ve Guy Debord’un Gösteri Toplumu gibi kavramsallaştırmaları günümüz kültürel koşullarının öncü okumaları olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Diğer taraftan günümüz sanat piyasası koşullarını belirleyen bu problematiklerin karşısında yer almak ve piyasanın dışında kalarak eleştirel bir tutumla ayrı bir stratejik konum ve yer edinmek ilk bakışta olası görünmekle beraber çelişik bir konumu da beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada söz konusu bu yaklaşımlar ışığında başarı ve ona sarmallanmış ün mefhumlarına değinilecek, bu koşulları oluşturan etmenler günümüz sanatı bağlamında tartışılacak, bağımsız sanat/sanatçının neliği irdelenecektir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adorno, T. W. (2008). Kültür Endüstrisi, Kültür Yönetimi. (Çev. N. Ülner, M. Tüzel, & E. Gen). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Artun, A. (2015, Nisan 25). Sanat-Para Simbiyozu. Haziran 20, 2016 tarihinde e-skop.com: http://www.e-skop.com/skopbulten/sanat-para-simbiyozu/2432#_edn7 adresinden alındı.
- Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik, (Çev. S. Özen). İstanbul: Bağlam Yayınları.
- Cockcroft, E. (2000). Abstract Expressionism, Weapon of the Cold War. (F. Frascina Ed.) içinde, Pollock and After: Critical Debate (s. 147-154). London: Routledge.
- Debord, G. (2006). Gösteri Toplumu ve Yorumlar. (Çev. A. Ekmekçi, & O. Taşkent). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Horkheimer, M., & Adorno, T. W. (1996). Aydınlanmanın Diyalektiği-Felsefi Fragmanlar (II). (Çev. O. Özügül). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
- Kula, O. B. (2014). Brecht, Lukacs, Bloch: Sanat ve Edebiyat. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Malevich, K. (2013). Nesnesiz Dünya: Süprematizm Manifestosu. (Çev. F. C. Tapan). İstanbul: Dedalus Kitap.
- Sennett, R. (2011). Yeni Kapitalizmin Kültürü̈. (Çev. A. Onacak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Öz
In today’s art environment, the myth of success is stranded by the concept of being famous. This stranding is a reflection of the nature of neoliberal capitalism. Neoliberal capitalism has changed the content and gene structure of the concept of success under market conditions, which, as entrepreneurial free individuals, are increasingly independent of consumption and imposing the reality of producing more, especially with the contribution of the competitive environment. Particularly, considering today’s technology and social media environment, Andy Warhol’s view that “One day everyone will be famous for 15 minutes” gains importance. The expansion of the sharing network and the possibility / reality of the fact that hundreds of thousands of people can be together at the same time virtually as well as the excess of production have suddenly turned the concept of quality into quantity. In this context, Theodor W. Adorno and Max Horkheimer’s conceptualizations such as The Culture Industry and Guy Debord’s Society of The Spectacle are the leading readings of today’s cultural conditions. On the other hand, being against these problematics that determine today’s art market conditions and having a separate strategic position and place with a critical attitude outside of the market seem possible at first sight, but also brings with it a contradictory position. In this study, in the light of these aforementioned approaches, the concepts of success and the fame stranded by it and the factors that constitute these conditions and the concept of independent art/ artist will be discussed in the context of contemporary art.
Anahtar Kelimeler
art success fame market neoliberal capitalism independent art
Kaynakça
- Adorno, T. W. (2008). Kültür Endüstrisi, Kültür Yönetimi. (Çev. N. Ülner, M. Tüzel, & E. Gen). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Artun, A. (2015, Nisan 25). Sanat-Para Simbiyozu. Haziran 20, 2016 tarihinde e-skop.com: http://www.e-skop.com/skopbulten/sanat-para-simbiyozu/2432#_edn7 adresinden alındı.
- Bourriaud, N. (2005). İlişkisel Estetik, (Çev. S. Özen). İstanbul: Bağlam Yayınları.
- Cockcroft, E. (2000). Abstract Expressionism, Weapon of the Cold War. (F. Frascina Ed.) içinde, Pollock and After: Critical Debate (s. 147-154). London: Routledge.
- Debord, G. (2006). Gösteri Toplumu ve Yorumlar. (Çev. A. Ekmekçi, & O. Taşkent). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Horkheimer, M., & Adorno, T. W. (1996). Aydınlanmanın Diyalektiği-Felsefi Fragmanlar (II). (Çev. O. Özügül). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
- Kula, O. B. (2014). Brecht, Lukacs, Bloch: Sanat ve Edebiyat. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Malevich, K. (2013). Nesnesiz Dünya: Süprematizm Manifestosu. (Çev. F. C. Tapan). İstanbul: Dedalus Kitap.
- Sennett, R. (2011). Yeni Kapitalizmin Kültürü̈. (Çev. A. Onacak). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Şubat 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 |
ARTS, CC BY-NC 4.0 ile lisanslanmaktadır 
