Çağdaş sanat ve sinema ekseninde dijital yaratıcılığın sınırları üzerine bir araştırma
Year 2024,
, 105 - 124, 27.12.2024
Selin Kiraz Demir
,
Gülsün Bozkurt
Abstract
Çağdaş sanat sınırların belirsizleştiği, kuralların yıkıldığı, yeni formların vücut bulduğu bir alan olarak yapay zekayla kurulan ilişkisinde yeni bir mücadele içine girmiştir. Bu, yapay zekanın çağdaş sanatın hangi alanına ne kadar dahil olabileceği ile ilgilidir. Bu bağlamda çalışma kapsamında çağdaş sanatın bir parçası olan sinemada yapay zeka kullanımının yaratıcılık üzerindeki etkisi tartışılmıştır. Üretim alanının içinde olan on profesyonel ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler yorumlayıcı analiz yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Görüşmeler öncesinde katılımcılara biri senarist tarafından geleneksel yapıda ve yazarın kişisel yazım üslubunu yansıtan, diğeri ise yapay zeka desteğiyle yazılmış iki tretman okutulmuş ve bu metinler üzerine sorular yöneltilmiştir. Araştırma, katılımcıların çoğunun yapay zekanın çağdaş sanata dahil edilmesine mesafeli yaklaştığını ve senaryo yazımında yapay zekanın kullanımına dair önyargılar taşıdığını ortaya koymaktadır. Ancak, önyargılarına rağmen katılımcıların çoğunluğunun yapay zeka destekli tretmanı farklı gerekçelendirmelerle de olsa daha başarılı bulmaları, yapay zekanın yaratıcı süreçlerdeki potansiyeline dair önceden varsayılan algıları sorgulama gerekliliğini işaret etmektedir.
Ethical Statement
İstanbul Nişantaşı Üniversitesi Etik Kurulu tarafından incelenen “Çağdaş Sanat ve Sinema Bağlamında Dijital Yaratıcılığın Sınırları Üzerine Bir Araştırma” başlıklı çalışma, 22/08/2024 tarih ve 2024/08 sayılı etik kurul toplantısında değerlendirilmiş olup, araştırmanın etik açıdan uygun olduğuna oybirliğiyle karar verilmiştir. Bilgilendirilmiş onam formunun imzalanmasının ardından yarı yapılandırılmış sorular kullanılarak on görüşme gerçekleştirilmiştir.
References
- Aristotle. (1993). Poetika (17th edition) (Trans. İ. Tunalı). Remzi.
- Akdemir Dilek, B. (2023). Kızılırmak Karakoyun filmini anlatı ve kahramanın yolculuğu bağlamında biçimbilimsel olarak yeniden okuma. Motif akademi halk bilim dergisi, 16(41), 141-158. https://doi.org/10.12981/mahder.1201978
- Baktır, H. (2003). The concept of imitation in Plato and Aristotle. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi, 15(2), 167-179. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/219264
- Benjamin, W. (2016). Pasajlar (12th edition) (Trans. A. Cemal). Yapı Kredi.
- Etikan, I., Musa, S. A. & Alkassim, R. S. (2016). Comparison of convenience sampling and purposive sampling. American journal of theoretical and applied statistics, 5(1), 1-4. https://doi.org/10.11648/j.ajtas.20160501.11
- Farthing, S. (2014). Sanatın tüm öyküsü (2nd edition) (Trans. F. Candil Çulcu). Hayalperest.
- Foster, H. (2015, September 2). Çağdaş sanatın mecrası: Piyasa (Trans. A. Boren). e-Skop. https://www.e-skop.com/skopdergi/cagdas-sanatin-mecrasi-piyasa/2607
- Genç Motto. (2023, 10 Ağustos). Yapay zekâ ve film senaryosu. GZT. https://www.gzt.com/genc-motto/yapay-zeka-ve-film-senaryosu-3770566
- Gürgün, H. (2021). “Mimêsis” kavramı, üç yansıtma kuramı ve bu kavramın temel sanat akımları üzerine etkisi. Türk dünyası dil ve edebiyat dergisi, 51, 349-366. https://doi.org/10.24155/tdk.2021.170
- Gürsoy, A. Ö. & Şavk, S. (2024). Kâtip yazardan komut veren yazara: Senaryo yazımında yapay zekâ kullanımı ışığında yazarlık, otantiklik ve yaratıcılığın durum değerlendirmesi. ARTS, 12, 57-82. https://doi.org/10.46372/arts.1482636
- Hummelen, Y. (2005). Conservation strategies for modern and contemporary art. CR: Interdisciplinair vakblad voor conservering en restauratie, 6(3), 22-26.
- Medyascope. (2024, June 20). Filmin senaryosunu ChatGPT 4.0 yazdı, gelen tepkiler üzerine gösterimi iptal edildi. Medyascope. https://medyascope.tv/2024/06/20/filmin-senaryosunu-chatgpt-4-0-yazdi-gelen-tepkiler-uzerine-gosterimi-iptal-edildi/
- Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3rd edition) (Çev. S. Turan). Nobel.
- Patton, M. Q. (2015). Qualitative research and evaluation methods (4th edition). Sage.
- Plato. (2002). Devlet (1st edition) (Trans. H. Demirhan). Sosyal.
- Ross, D. (2002). Aristoteles (1st edition) (Trans. A. Aslan). Kabalcı.
- Sharp, O. (Yönetmen). (2016). Sunspring [Film]. End cue.
- Sharp, O. (Yönetmen). (2017). It’s no game [Film]. Friedman.
- Zengin, F. (2020). Akıllı makine çağı sinemasına giriş: sinema sanatında yapay zekâ teknolojilerinin kullanımı. İletişim çalışmaları dergisi, 6(2), 151-177. http://doi.org/10.17932/IAU.ICD.2015.006/icd_v06i2002
A study on the limits of digital creativity in the context of contemporary art and cinema
Year 2024,
, 105 - 124, 27.12.2024
Selin Kiraz Demir
,
Gülsün Bozkurt
Abstract
Contemporary art, characterised by blurred boundaries and rule-breaking, now faces a new challenge: Determining the extent to which artificial intelligence should be integrated into its practices. This study examines the impact of AI on creativity in cinema, a contemporary art form, by analysing semi-structured interviews with ten production professionals. Participants were presented with two script treatments - one traditionally written and the other AI assisted - before discussing their impressions. The results indicate that most participants are initially hesitant and have preconceptions about AI in screenwriting. However, despite these reservations, the majority found the AI-assisted treatment to be more successful, albeit for different reasons. This finding suggests the need to reconsider preconceived notions about the role and potential of AI in creative fields.
Ethical Statement
The study titled “A Research on the Limits of Digital Creativity in the Context of Contemporary Art and Cinema”, reviewed by the Ethics Committee of İstanbul Nişantaşı University, was evaluated at the ethics committee meeting dated 22/08/2024 with number 2024/08. It was unanimously decided that the research is ethically appropriate. After signing the informed consent form, ten interviews have been conducted using the semi-structured questions.
References
- Aristotle. (1993). Poetika (17th edition) (Trans. İ. Tunalı). Remzi.
- Akdemir Dilek, B. (2023). Kızılırmak Karakoyun filmini anlatı ve kahramanın yolculuğu bağlamında biçimbilimsel olarak yeniden okuma. Motif akademi halk bilim dergisi, 16(41), 141-158. https://doi.org/10.12981/mahder.1201978
- Baktır, H. (2003). The concept of imitation in Plato and Aristotle. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü dergisi, 15(2), 167-179. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/219264
- Benjamin, W. (2016). Pasajlar (12th edition) (Trans. A. Cemal). Yapı Kredi.
- Etikan, I., Musa, S. A. & Alkassim, R. S. (2016). Comparison of convenience sampling and purposive sampling. American journal of theoretical and applied statistics, 5(1), 1-4. https://doi.org/10.11648/j.ajtas.20160501.11
- Farthing, S. (2014). Sanatın tüm öyküsü (2nd edition) (Trans. F. Candil Çulcu). Hayalperest.
- Foster, H. (2015, September 2). Çağdaş sanatın mecrası: Piyasa (Trans. A. Boren). e-Skop. https://www.e-skop.com/skopdergi/cagdas-sanatin-mecrasi-piyasa/2607
- Genç Motto. (2023, 10 Ağustos). Yapay zekâ ve film senaryosu. GZT. https://www.gzt.com/genc-motto/yapay-zeka-ve-film-senaryosu-3770566
- Gürgün, H. (2021). “Mimêsis” kavramı, üç yansıtma kuramı ve bu kavramın temel sanat akımları üzerine etkisi. Türk dünyası dil ve edebiyat dergisi, 51, 349-366. https://doi.org/10.24155/tdk.2021.170
- Gürsoy, A. Ö. & Şavk, S. (2024). Kâtip yazardan komut veren yazara: Senaryo yazımında yapay zekâ kullanımı ışığında yazarlık, otantiklik ve yaratıcılığın durum değerlendirmesi. ARTS, 12, 57-82. https://doi.org/10.46372/arts.1482636
- Hummelen, Y. (2005). Conservation strategies for modern and contemporary art. CR: Interdisciplinair vakblad voor conservering en restauratie, 6(3), 22-26.
- Medyascope. (2024, June 20). Filmin senaryosunu ChatGPT 4.0 yazdı, gelen tepkiler üzerine gösterimi iptal edildi. Medyascope. https://medyascope.tv/2024/06/20/filmin-senaryosunu-chatgpt-4-0-yazdi-gelen-tepkiler-uzerine-gosterimi-iptal-edildi/
- Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3rd edition) (Çev. S. Turan). Nobel.
- Patton, M. Q. (2015). Qualitative research and evaluation methods (4th edition). Sage.
- Plato. (2002). Devlet (1st edition) (Trans. H. Demirhan). Sosyal.
- Ross, D. (2002). Aristoteles (1st edition) (Trans. A. Aslan). Kabalcı.
- Sharp, O. (Yönetmen). (2016). Sunspring [Film]. End cue.
- Sharp, O. (Yönetmen). (2017). It’s no game [Film]. Friedman.
- Zengin, F. (2020). Akıllı makine çağı sinemasına giriş: sinema sanatında yapay zekâ teknolojilerinin kullanımı. İletişim çalışmaları dergisi, 6(2), 151-177. http://doi.org/10.17932/IAU.ICD.2015.006/icd_v06i2002