Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigması’nın Kullanımı ve Meme Kanseri Hastaları ile Yapılan Uygulamaları: Bir Derleme Çalışması
Öz
Duyguların çeşitli yollarla ifade edilmesi bireyleri sosyal, fiziksel ve psikolojik olarak etkileyen bir süreçtir. Özellikle psikoloji alanında duyguların ifadesi daha çok sözlü ve yazılı olarak yapılabilmektedir. Duyguların yazılı olarak ifade edilmesinde Pennebaker’ın geliştirdiği Yazılı Duygusal Dışavurum Para- digması son yıllarda sıklıkla çalışılan, etkililiği araştırılan müdahale yöntemlerinden biridir. Yapılan derleme çalışmasıyla bu müdahale ile hangi alanlarda çalışmalar yapıldığı, etkilerinin nasıl olduğu ele alınmış olup, özellikle meme kanseri hastalarında bu müdahaleden sonra nasıl sonuçların elde edildiği incelenmiştir. Alanyazın incelendiğinde Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigması’nın (YDDP) birçok fiziksel veya psi- kolojik rahatsızlığı olan gruplarda (fibromiyalji, romatoid artritit, migren ve kas ağrıları, kanser, travma sonrası yaşananan deneyimler ve alkol bağımlılığı) kullanıldığı ve etkililiğinin araştırıldığı görülmüştür. Kanserin yeni sayılabilecek bir çalışma alanı olması sebebiyle yapılan bu derleme makalesi ile özellikle meme kanseri hastalarında YDDP çalışmalarının nasıl tasarlandığı ve ne tür sonuçlara ulaşıldığı incelen- miştir. İncelenen araştırmalarda duyguları ifade etmenin psikolojik sağlık ile olumlu ilişki içinde olduğuna, kişilerin hastaneye gitme sayılarını azalttığına, hastalığa ve tedaviye uyumu kolaylaştırdığına ve yaşam kalitesinde olumlu değişmeler ortaya çıkardığına ilişkin bulgular olduğu belirlenmiştir. Alanyazın bunun tersini gösteren veya etkisinin olmadığını gösteren çalışmaları da barındırmaktadır. Bu derleme kapsamında YDDP’nin etkililiğini kanıtlayan bulguların yanı sıra etkisinin olmadığını gösteren çalışmalar da incelenmiş ve gelecek çalışmalar için bu müdahalenin tanıtılması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kanser Meme Kanseri Yazılı Duygusal Dışavurum Psikolojik Sıkıntılar
Kaynakça
- Acar D. (2015). Yazılı Duygusal Dışavurum Paradigmasının Kanser Hastalarının Eşlerinde Psikolojik Sağlık Sonuçları ve Travma Sonrası Gelişim Açısından Test Edilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Uludağ Üniversitesi. Bursa 2015.
- Arden-Close E., Gidron Y., Bayne L. & Moss-Morris R. (2013). “Written Emotional Disclosure for Women with Ovarian Cancer and Their Partners: Randomised Controlled Trial”. Psycho-Oncology 22/10 (2013) 2262-2269.
- Batten S. V., Follette V. M., Hall M. L. R. & Palm K. M. (2002). “Physical and Psychological Effects of Written Disclosure Among Sexual Abuse Survivors”. Behavior Therapy 33 (2002) 107-122.
- Bauer-Wu S., Norris R., Powell M., Healey M., Habin K., Partridge A. & Schapira L. (2007). “A Web-Based Expressive Writing Intervention for Young Women with Newly Diagnosed Breast Cancer”. Oncology Nursing Forum 34/1 (2007) 202.
- Baum A., Cohen L.& Hall M. (1993). “Control and Intrusive Memories as Possible Determinants of Chronic Stres”. Psychosomatic Medicine 55/3 (1993) 274-286.
- Bray F., Jemal A., Grey N., Ferlay J. & Forman D. (2012). “Global Cancer Transitions According to the
- Human Development Index (2008–2030): A Population-Based Study”. The Lancet Oncology 13/8 (2012) 790-801.
- Booth R. J., & Petrie K. J. (2002). “Emotional Expression and Health Changes: Can We Identify Biological Pathways?”. Eds. S. J. Lepore & J. M. Smyth, The Writing Cure: How Expressive Writing Promotes Health and Emotional Well-Being (2002) 157-175. Washington.
- Bower J. E. (1998). The Impact of Emotional Disclosure on Meaning and Immune Status Among Women at Risk for Breast Cancer. Master Thesis. University of California. Los Angeles 1998.
- Bower J. E., Kemeny M. E., Taylor S. E. & Fahey J. L. (2003). “Finding Positive Meaning and its Association with Natural Killer Cell Cytotoxicity Among Participants in a Bereavement-Related Disclosure Intervention”. Annals of Behavioral Medicine 25/2 (2003) 146-155.
- Broderick J. E., Junghaenel D. U. & Schwartz J. E. (2005). “Written Emotional Expression Produces Health Benefits in Fibromyalgia Patients”. Psychosomatic Medicine 67/2 (2005) 326-334.
- Brown E. J. & Heimberg R. G. (2001). “Effects of Writing About Rape: Evaluating Pennebaker's Paradigm with a Severe Trauma”. Journal of Traumatic Stress 14/4 (2001) 781-790.
- Bucci W. (1995). “The Power of the Narrative: A Multiple Code Account”. Ed. J. W. Pennebaker, Emotion, Disclosure, and Health (1995) 93-124. Washington.
- Burshteyn D., Lei T. & Cea-Aravena J. (2005). “Biofeedback and Expressive Writing: Emotional Disclosure and its Effects on Health”. Biofeedback, Herbst-Ausgabe (2005) 153-157.
- Cameron L. D. & Nicholls G. (1998). “Expression of Stressful Experiences Through Writing: Effects of a self-Regulation Manipulation for Pessimists and Optimists”. Health Psychology 17/1 (1998) 84-92.
- Cantekin D. (2008). Yazılı Duygu Dışavurum Paradigmasının Yinelenmesi ve Genişletilmesi: Boylamasına Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi. Ankara 2008.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sosyal Psikoloji |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 8 Sayı: 2 |
| Adres: Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi Akdeniz Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi 07058 Kampüs, Antalya / TÜRKİYE | E-Posta: mjh@akdeniz.edu.tr |