VAN REGION CHILDREN’S PLAYS IN THE CONTEXT OF CHILDREN’S FOLKLORE EVALUATION OF KINESTHETIC LEARNING MODEL
Öz
Folkloric plays for children often
refer to a process of communication with their bodies. These games, which are
performed by touch and body movements, are considered within the scope of
developmental psychology and evaluated within the context of kinesthetic
learning model. Kinesthetic learning model, which has been researched and
analyzed within the scope of body folklore, has an increasing importance in folklore
studies along with its effects on personality development in
children's plays. In this study, the structure, context, function and
contribution of the kinesthetic games to the child's mental structure were
investigated, the tension and weighing aspects of the game were discussed, and
the function of body folklore and kinesthetic learning model was tried to be
revealed.
Children's games related to the body were analyzed by taking into consideration
the structure and contribution of the games played by children of the 9-16 age
group in the Van region. As a method, field research, observation, interview,
guide and guided research was conducted, the games observed with the old games
were evaluated by transferring the information of the source and historical
change of children's games were explained by comparison method.
Anahtar Kelimeler
Children's plays body folklore kinesthetic learning functional method Van province
Kaynakça
- Yazılı KaynaklarAnd, Metin (2012). Oyun ve Bügü, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.Bener, Salkım Selvi (2013). Antikçağda Oyun ve Oyuncaklar, Kitap Yayınevi, İstanbul.Broman, B.L. (1978). The Early Years in Childhood Education, Rand McNally College Publishing Comp. Chicago.Caillois, R. (1961). Man,Play, and Games (Çev. M. Barash). New York: The Free Press of Glencoe.Boratav, Pertev Naili (1982). Folklor ve Edebiyat (1982) II, Adam Yayınları, İstanbul.b Gomme, Alice B. (1901). The Antiquity Of Children’s Singing Games, Child Life, April, pp.72-83. East London. http://www.mustrad.org.uk/makaleler/gomme.htm 17.04.2019Huizanga, Johan (1955). Homo Ludens, A study of the play Element in culture, Boston.Huizinga, Johan (2006). Homo Ludens: Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme, çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.Oğuz, Öcal vd. (hzl.) Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar III, Geleneksel yayıncılık, Ankara. Oğuz, Öcal, Baki, Zeynep Safiye, Tekin, Gözde (2014). Halkbiliminde Kuramlar yaklaşımlar IV, Geleneksel Yayınları, Ankara.Örnek, Sedat Veyis (1979). Geleneksel Kültürümüzde Çocuk, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara. Özdemir, Nebi (2005). Cumhuriyet Dönemi Türk Eğlence Kültürü, Akçağ yayınları, Ankara.Özhan, Mevlüt (1990). Çocuk Oyunlarımız, Kültür bakanlığı Yayınları, Ankara.Sözlü Kaynaklar K.K.1: Gülcan Polat, 10 yaşında, Van, Körebe OyunuK.K.2: Muhammed Haktanır, 11 yaşında, Van, Kızak oyunuK.K.3: Hayrünnisa Özgül, 10 yaşında, Van, Can oyunuK.K.4: Şehnaz Kaya, 10 yaşında, Gürpınar, Orta can oyunu, Evcilik oyunuK.K.5: Suna Kaya, 36 yaşında, Van, Melikan oyunu, Türkücülük oyunu, Ontaş oyunu, Rız oyunuK.K.6: Fadime Bayraktutan, 52 yaşında, Van, Tıpıç oyunu, Gizlenpaç oyunu, Fındık oyunuK.K.7: Ela Bayraktutan, 10 yaşında, Van, Çekirge oyunu, El kızartmaca oyunuK.K.8: Berfin Hitit, 13 yaşında, Van, Seksek oyunu, Çizgi oyunuK.K.9: Mahmut Hitit, 35 yaşında, Van, Uzun Eşek oyunu, Gol oyunu, Çarçop oyunuK.K.10: Yağmur Pülat, 12 yaşında, Van, Beştaş oyunuK.K.11: Erkan Toprak, 11 yaşında, Van, Ayak topu oyunuK.K.12: Leyla Ersevar, 10 yaşında, Van, Can oyunuK.K.13: Nazile Ersever, 32 yaşında, Van, Orta can oyunu, İp oyunu, Ebe oyunu, Şoratan oyunuK.K.14: Beratcan Kolak, 14 yaşında, Van, Ayak topu oyunu, İstop, Renkli İstop oyunuK.K.15: İbrahim Seçilmiş, 10 yaşında, Van, Düğüm oyunu, Fır Fira oyunuK.K.16: Harun Birtane, 10 yaşında, Van, El topu, Lastik oyunuK.K.17: İlknur Erksever, 15 yaşında, Van, İp oyunu, Nine oyunuK.K.18: Sefa Özgül, 12 yaşında, Van, Birdirbir oyunuK.K.19: Pelin Borizan, 10 yaşında, Van, Ayak topu oyunu, Dokuztaş oyunuK.K.20: Hacer Borizan, 40 yaşında, Van, Arapsaçı oyunu, Bilye oyunuK.K.21: Rojbin Baran, 11 yaşında, Van, Can oyunuK.K.22: Aydın Baran, 40 yaşında, Van, Aşık oyunu, Topaşek oyunu, Köse oyunuK.K.23: Beyzanur Seven, 11 yaşında, Van, El topu oyunuK.K.24: Rojin Yılmaz, 16 yaşında, Van, Kêlane oyunuK.K.25: Adem Gündoğdu, 31 yaşında, Van, Elekgane oyunuK.K.28: Abdülkadir Gündal, 16 yaşında, Van, Zımba oyunuK.K.26: Şehriban Delta, 25 yaşında, Van, Şütük oyunuK.K.27: Hüsnü Delta, 58 yaşında, Van, Hestıkê Şevê oyunuK.K.28: Hamza Arslantosun, 15 yaşında, Van, Xertok oyunu
ÇOCUK FOLKLORU BAĞLAMINDA VAN YÖRESİ ÇOCUK OYUNLARININ KİNESTETİK ÖĞRENME MODELİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
Öz
Çocuklar
için folklorik oyunlar genellikle bedenleriyle bir iletişim sürecini ifade
eder. Dokunarak ve beden hareketleriyle oynadıkları bu oyunlar gelişim
psikolojisi kapsamında ele alınmakta ve kinestetik öğrenme modeli kapsamında
değerlendirilmektedir. Beden folkloru kapsamında da araştırmaları ve analizi
yapılan kinestetik öğrenme modelinin çocuk oyunlarında kişilik gelişimi
üzerindeki etkileriyle birlikte folklor çalışmalarındaki önemi de gittikçe
önemsenmektedir. Çalışmada kinestetik oyunların yapısı, bağlamı, işlevi, çocuk
zihinsel yapısına katkısı araştırılmış, oyunun gerilim ve tartım yönüne
değinilmiş, beden folklorunun ve kinestetik öğrenme modelinin bu çerçevede
işlevi ortaya konmaya çalışılmıştır. Bedene bağlı çocuk oyunları Van yöresi
9-16 yaş grubu çocukların oynadıkları oyunların yapısı ve öğrenme süreçlerine
katkıları dikkate alınarak analiz edilmiştir. Yöntem olarak alan araştırması,
gözlem, görüşme ve rehber öğretmen eşliğinde araştırma yapılmış, gözlenen
oyunlar eski oyunlarla birlikte değerlendirilerek kaynak kişilerden oyun
bilgileri ve tarihsel değişim dönüşümü aktarılarak işlevsel yöntemle çocuk
oyunları açıklanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Çocuk oyunları beden folkloru kinestetik öğrenme işlevsel yöntem Van ili
Kaynakça
- Yazılı KaynaklarAnd, Metin (2012). Oyun ve Bügü, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.Bener, Salkım Selvi (2013). Antikçağda Oyun ve Oyuncaklar, Kitap Yayınevi, İstanbul.Broman, B.L. (1978). The Early Years in Childhood Education, Rand McNally College Publishing Comp. Chicago.Caillois, R. (1961). Man,Play, and Games (Çev. M. Barash). New York: The Free Press of Glencoe.Boratav, Pertev Naili (1982). Folklor ve Edebiyat (1982) II, Adam Yayınları, İstanbul.b Gomme, Alice B. (1901). The Antiquity Of Children’s Singing Games, Child Life, April, pp.72-83. East London. http://www.mustrad.org.uk/makaleler/gomme.htm 17.04.2019Huizanga, Johan (1955). Homo Ludens, A study of the play Element in culture, Boston.Huizinga, Johan (2006). Homo Ludens: Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme, çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.Oğuz, Öcal vd. (hzl.) Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar III, Geleneksel yayıncılık, Ankara. Oğuz, Öcal, Baki, Zeynep Safiye, Tekin, Gözde (2014). Halkbiliminde Kuramlar yaklaşımlar IV, Geleneksel Yayınları, Ankara.Örnek, Sedat Veyis (1979). Geleneksel Kültürümüzde Çocuk, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara. Özdemir, Nebi (2005). Cumhuriyet Dönemi Türk Eğlence Kültürü, Akçağ yayınları, Ankara.Özhan, Mevlüt (1990). Çocuk Oyunlarımız, Kültür bakanlığı Yayınları, Ankara.Sözlü Kaynaklar K.K.1: Gülcan Polat, 10 yaşında, Van, Körebe OyunuK.K.2: Muhammed Haktanır, 11 yaşında, Van, Kızak oyunuK.K.3: Hayrünnisa Özgül, 10 yaşında, Van, Can oyunuK.K.4: Şehnaz Kaya, 10 yaşında, Gürpınar, Orta can oyunu, Evcilik oyunuK.K.5: Suna Kaya, 36 yaşında, Van, Melikan oyunu, Türkücülük oyunu, Ontaş oyunu, Rız oyunuK.K.6: Fadime Bayraktutan, 52 yaşında, Van, Tıpıç oyunu, Gizlenpaç oyunu, Fındık oyunuK.K.7: Ela Bayraktutan, 10 yaşında, Van, Çekirge oyunu, El kızartmaca oyunuK.K.8: Berfin Hitit, 13 yaşında, Van, Seksek oyunu, Çizgi oyunuK.K.9: Mahmut Hitit, 35 yaşında, Van, Uzun Eşek oyunu, Gol oyunu, Çarçop oyunuK.K.10: Yağmur Pülat, 12 yaşında, Van, Beştaş oyunuK.K.11: Erkan Toprak, 11 yaşında, Van, Ayak topu oyunuK.K.12: Leyla Ersevar, 10 yaşında, Van, Can oyunuK.K.13: Nazile Ersever, 32 yaşında, Van, Orta can oyunu, İp oyunu, Ebe oyunu, Şoratan oyunuK.K.14: Beratcan Kolak, 14 yaşında, Van, Ayak topu oyunu, İstop, Renkli İstop oyunuK.K.15: İbrahim Seçilmiş, 10 yaşında, Van, Düğüm oyunu, Fır Fira oyunuK.K.16: Harun Birtane, 10 yaşında, Van, El topu, Lastik oyunuK.K.17: İlknur Erksever, 15 yaşında, Van, İp oyunu, Nine oyunuK.K.18: Sefa Özgül, 12 yaşında, Van, Birdirbir oyunuK.K.19: Pelin Borizan, 10 yaşında, Van, Ayak topu oyunu, Dokuztaş oyunuK.K.20: Hacer Borizan, 40 yaşında, Van, Arapsaçı oyunu, Bilye oyunuK.K.21: Rojbin Baran, 11 yaşında, Van, Can oyunuK.K.22: Aydın Baran, 40 yaşında, Van, Aşık oyunu, Topaşek oyunu, Köse oyunuK.K.23: Beyzanur Seven, 11 yaşında, Van, El topu oyunuK.K.24: Rojin Yılmaz, 16 yaşında, Van, Kêlane oyunuK.K.25: Adem Gündoğdu, 31 yaşında, Van, Elekgane oyunuK.K.28: Abdülkadir Gündal, 16 yaşında, Van, Zımba oyunuK.K.26: Şehriban Delta, 25 yaşında, Van, Şütük oyunuK.K.27: Hüsnü Delta, 58 yaşında, Van, Hestıkê Şevê oyunuK.K.28: Hamza Arslantosun, 15 yaşında, Van, Xertok oyunu
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türk Halk Bilimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Eylül 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 7 Ağustos 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 12 Sayı: 27 |
