Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yüksek Din Eğitimi Öğrencilerinin Demokratik Tutumları Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2014, Cilt: 13 Sayı: 25, 57 - 91, 30.06.2014
https://doi.org/10.14395/jdiv109

Öz

Bu çalışmanın temel amacı Türkiye’de yüksek din eğitimi alan İlahiyat ve İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenliği bölümü öğrencilerinin demokratik tutum düzeylerini tespit etmek ve bunu çe-şitli değişkenler açısından incelemektir. Tarama modelinde gerçekleştirilen betimleyici bir çalışma olan araştırmada veri toplamak amacıyla “Published for the Attitude Research Laboratory” tarafından gelişti-rilen ve Gözütok tarafından Türkçeye uyarlanan “Demokratik Tutum Ölçeği” Kullanılmıştır. Araştırmaya Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat ve Eğitim Fakültelerinden toplam 365 öğrenci katılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin demokratik tutumları ile cinsiyetleri, öğrenim türleri, sınıfları, mezun oldukları lise, daha önce ağırlıklı olarak yaşadıkları yer, babalarının öğrenim durumu, anne babalarının mesleği, ailede karar alma şekli ve gelir kaynakları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Buna kar-şın, okudukları bölüm, annelerinin öğrenim durumu, ailelerinin tutumu, okurken kaldıkları yer ve med-yada ilgili duydukları içeriğe göre öğrencilerin demokratik tutumlarının anlamlı derecede farklılaştığı tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Arlı, Erdal, “Barınma Yerinin Üniversite Öğrencilerinin Kişisel ve Sosyal Gelişim ve Akademik Başarı Üzerindeki Etkilerinin Odak Grup Görüşmesi İle İncelenmesi”, Yükseköğretim ve Bi- lim Dergisi, 2013, c.3, sayı: 2, ss. 173-178.
  • Ay, Mehmet Emin, Eğitim Öğretim Açısından İlâhiyat Fakültelerinde Rehberlik, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa 2000.
  • Aydın, Mehmet Zeki, Ailede Çocuğun Ahlak Eğitimi, DEM Yay., İstanbul 2005.
  • Cevizci, Ahmet, Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yay., İstanbul 2002.
  • Coşkun, M. Kamil, “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Demokratik Tutum Düzey- lerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, EKEV Akademi Dergisi, 2011, c. 15, sayı: 46, ss. 65-73.
  • Çakır, Ruşen, İrfan Bozan, Balkan Talu, İmam-Hatip Liseleri: Efsaneler ve Gerçekler, TESEV Yay., İstanbul 2004.
  • Çarkoğlu, Ali, Binnaz Toprak, Değişen Türkiye’de Din, Toplum ve Siyaset, TESEV Yay., İstanbul 2006.
  • Demirsöz, Ebru Selçioğlu, Yaratıcı Dramanın Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları, Bilişüs- tü Farkındalıkları ve Duygusal Zekâ Yeterliliklerine Etkisi, Basılmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir 2010.
  • Ektem, Işıl Sönmez, Ali Murat Sünbül, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011, sayı: 31, ss. 159-168.
  • Erbay, Ercüment, “Çocukların Katılım Hakkı Üzerine Bir Türkiye Değerlendirmesi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2013, c. 2, sayı: 1, ss. 38-54.
  • Erdoğan, Mustafa, Demokrasi, Laiklik, Resmi İdeoloji, 2. Baskı, Liberte Yay., Ankara 2000.
  • Ersoy, Ersan, “Cinsiyet Kültürü İçerisinde Kadın ve Erkek Kimliği (Malatya Örneği)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2009, c. 19, sayı: 2, ss. 209-230. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi,
  • http://ilahiyat.erciyes.edu.tr/resimler/ 2009
  • 2013%20yl%20stratejik %20plan.pdf, (Erişim: 27.02.2014).
  • Filiz, Zeynep, Fatih Çemrek, “Üniversite Öğrencilerinin Barınma Sorunlarının Uygunluk Anali- zi ile İncelenmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2007, c. 8, sayı: 2, ss. 207-224.
  • Genç, Salih Zeki, Temel Kalafat, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları İle Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2007, c. 2, sayı: 22, ss. 10-22.
  • Genç, Salih Zeki, Temel Kalafat, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları ile Empatik Becerilerinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma”, Sosyal Bilimler Dergisi, 2008, sayı: 19, ss. 211-222.
  • Gömleksiz, Mehmet Nuri, Sare Demirtaş, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları: Fırat, Dicle, 7 Aralık, Cumhuriyet ve Erzincan Üniversiteleri Örneği)”, Dicle Üniversitesi Ziya Gö- kalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011, sayı: 17, ss. 1-14.
  • Gözütok, F. Dilek, Öğretmenlerin Demokratik Tutumları. Türk Demokrasi Vakfı Yay., Ankara 1995.
  • Heywood, Andrew, Siyaset Teorisine Giriş, 2. Baskı, Küre Yay., İstanbul 2004.
  • http://www.divinity.ankara.edu.tr/? pageid=104 (Erişim: 27.02.2014).
  • http://www2.diyanet.gov.tr/EgitimHizmetleriGenelMudurlugu/KuranKursuOgretimProgrami/ Haf%C4%B1zl%C4%B1k%20E%C4%9Fitimi%20Program%C4%B1-2010.pdf, 01.04.2014). (Erişim:
  • http://www2.diyanet.gov.tr/EgitimHizmetleriGenelMudurlugu/Sayfalar/IlkelerveHedefler.aspx (Erişim: 01.04.2014).
  • http://ilahiyat.erdogan.edu.tr/index.php/fakultemiz /vizyon-ve-misyon/, (Erişim: 27.02.2014).
  • http://www.imamhatipokullari.org/download.php?file=timav_turkiyede_imam_hatip_lisesi_ve _imam_hatipliler_algisi_arastirmasi.pdf, (Erişim: 12.02.2014).
  • İnceoğlu, Metin, Tutum, Algı, İletişim, 5. Baskı, Beykent Üniversitesi Yay., İstanbul 2010.
  • Kağıtçıbaşı, Çiğdem, Yeni İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş, 10. Basım, Evrim Yay., İstan- bul 2006.
  • Kapız, Serap Özen, “Mesleki Sosyalleşmenin Çocuklar Üzerine Etkileri”, İş, Güç Endüstri İlişkile- ri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 5/2, (2003), http://www.isgucdergi.org/?p=article&id=169&cilt=5&sayi=2&yil=2003, (Erişim: 1.3.2014).
  • Kaymakcan, Recep, Hasan Meydan, “Demokratik Vatandaşlık ve Din Öğretimi: Yeni Yaklaşım- lar ve Türkiye’de DKAB Dersleri Bağlamında Bir Değerlendirme”, İÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010, c. 1, sayı: 1, ss. 29-54.
  • Kaymakcan, Recep, “Ahlaki Bir Değer Olarak Hoşgörü ve Eğitimi”, Teorik ve Pratik Boyutlarıyla Ahlak, edit.: R. Kaymakcan, M. Kaya, DEM Yay., İstanbul 2007, ss. 389-408.
  • Kılıç, Durmuş, Hanifi Ercoşkun, Ahmet Nalçacı, “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Demokratik Tutumları”, Türkiye Sosyal Araştırmalara Dergisi, 2004, c. 8, sayı: 2-3, ss. 9-19.
  • Koç, Ahmet, “İlâhiyat Fakültesi (İlâhiyat Lisans Programı) Öğrencilerinin Sorunları ve Beklenti- leri”, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 2003, c. 25, sayı: 2, ss. 25-64.
  • MEB, İlköğretim DKAB Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, MEB Yay., Ankara 2010.
  • MEB, Ortaöğretim DKAB Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı, Devlet Kitapları Mü- dürlüğü, Ankara 2010.
  • Nazıroğlu, Bayramali, Vatandaşlık ve Din Eğitimi, Açılım Kitap, İstanbul 2013.
  • Okumuş, Ejder “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problemleri: Dicle Üniversitesi Örneği”, Değerler Eğitimi Dergisi, 2007, c. 5, sayı: 13, ss. 59-94.
  • Özpolat, Abdulvahap, “Ailede Demokratik Sosyalleşme”, Aile ve Toplum, 2010, c. 5, sayı: 20, ss. 9-24.
  • Sokullu, Ebru Canan, Burcu Ertunç, “Demokrasi Algısı ve Referanduma Yönelik Tutumlar”, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, Araştırma Notu 10/87, http://betam.bahcesehir.edu.tr/tr/wp-content/uploads/2010/08/ArastirmaNotu087.pdf, (Erişim: 10.03.2014).
  • Şahin, M. Cem, “Popüler Kültürün İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Yaşam Stilleri Üzerindeki Etkisi”, Toplum Bilimleri Dergisi, 2006-2009, c. 1-3, sayı: 1-6, ss. 167-200.
  • Taçman, Müge, “İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları, İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları”, Cypriot Journal of Educational Sciences, 2006, c. 1, sayı: 1, ss. 30-46.
  • Usta, Mustafa, Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Kurumsallaşma ve Ekolleşme Sorunları, İFAV Yay., İstanbul 2001.
  • Varış, Fatma, Eğitim Bilimine Giriş, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1978.
  • Yağcı, Esed, “Demokrasi ve Eğitim”, Eğitim ve Bilim, 1998, c. 2, sayı: 107, ss. 15-22.
  • Yücel, İsmail Hakkı, Bilim-Teknoloji Politikaları ve 21. Yüzyılın Toplumu, Sosyal Sektörler ve Ko- ordinasyon Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı, 1997, http://ekutup.dpt.gov.tr/bilim/yucelih/biltek. html), (Erişim: 15.04.2013).

An Investigation of the Democratic Attitudes of Students In Higher Religıous Education

Yıl 2014, Cilt: 13 Sayı: 25, 57 - 91, 30.06.2014
https://doi.org/10.14395/jdiv109

Öz

The main aim of this research is to determine the levels of the democratic attitude of students of Division of Theology and Division of Primary Religious Culture and Moral Knowledge teaching in Turkey and to investigate these levels of attitudes in terms of various variables. The research is a definitive investigation in the survey model. In this research, it was used “Democratic Attitude Scale” which was developed by “Published for the Attitude Research Laboratory” and adapted to Turkish by Gözütok. The population of the study is totally 365 students at the Faculty of Theology and Faculty of Education at Recep Tayyip Erdoğan University. At the end of the study, it was found out that there was no significant difference between the students’ democratic attitudes and their genders, classes, graduated secondary school types, a location where they live, education level of the father, occupation of the parent, decision maker in the family and source of income. On the contrary, it was found out that there was a significant difference between the students’ democratic attitudes and their departments, education level of the mother, attitudes of family, the place of residence and media content which they interest.

Kaynakça

  • Arlı, Erdal, “Barınma Yerinin Üniversite Öğrencilerinin Kişisel ve Sosyal Gelişim ve Akademik Başarı Üzerindeki Etkilerinin Odak Grup Görüşmesi İle İncelenmesi”, Yükseköğretim ve Bi- lim Dergisi, 2013, c.3, sayı: 2, ss. 173-178.
  • Ay, Mehmet Emin, Eğitim Öğretim Açısından İlâhiyat Fakültelerinde Rehberlik, Uludağ Üniversitesi Basımevi, Bursa 2000.
  • Aydın, Mehmet Zeki, Ailede Çocuğun Ahlak Eğitimi, DEM Yay., İstanbul 2005.
  • Cevizci, Ahmet, Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yay., İstanbul 2002.
  • Coşkun, M. Kamil, “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Demokratik Tutum Düzey- lerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, EKEV Akademi Dergisi, 2011, c. 15, sayı: 46, ss. 65-73.
  • Çakır, Ruşen, İrfan Bozan, Balkan Talu, İmam-Hatip Liseleri: Efsaneler ve Gerçekler, TESEV Yay., İstanbul 2004.
  • Çarkoğlu, Ali, Binnaz Toprak, Değişen Türkiye’de Din, Toplum ve Siyaset, TESEV Yay., İstanbul 2006.
  • Demirsöz, Ebru Selçioğlu, Yaratıcı Dramanın Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları, Bilişüs- tü Farkındalıkları ve Duygusal Zekâ Yeterliliklerine Etkisi, Basılmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir 2010.
  • Ektem, Işıl Sönmez, Ali Murat Sünbül, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011, sayı: 31, ss. 159-168.
  • Erbay, Ercüment, “Çocukların Katılım Hakkı Üzerine Bir Türkiye Değerlendirmesi”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2013, c. 2, sayı: 1, ss. 38-54.
  • Erdoğan, Mustafa, Demokrasi, Laiklik, Resmi İdeoloji, 2. Baskı, Liberte Yay., Ankara 2000.
  • Ersoy, Ersan, “Cinsiyet Kültürü İçerisinde Kadın ve Erkek Kimliği (Malatya Örneği)”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2009, c. 19, sayı: 2, ss. 209-230. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi,
  • http://ilahiyat.erciyes.edu.tr/resimler/ 2009
  • 2013%20yl%20stratejik %20plan.pdf, (Erişim: 27.02.2014).
  • Filiz, Zeynep, Fatih Çemrek, “Üniversite Öğrencilerinin Barınma Sorunlarının Uygunluk Anali- zi ile İncelenmesi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2007, c. 8, sayı: 2, ss. 207-224.
  • Genç, Salih Zeki, Temel Kalafat, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları İle Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2007, c. 2, sayı: 22, ss. 10-22.
  • Genç, Salih Zeki, Temel Kalafat, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları ile Empatik Becerilerinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma”, Sosyal Bilimler Dergisi, 2008, sayı: 19, ss. 211-222.
  • Gömleksiz, Mehmet Nuri, Sare Demirtaş, “Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları: Fırat, Dicle, 7 Aralık, Cumhuriyet ve Erzincan Üniversiteleri Örneği)”, Dicle Üniversitesi Ziya Gö- kalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011, sayı: 17, ss. 1-14.
  • Gözütok, F. Dilek, Öğretmenlerin Demokratik Tutumları. Türk Demokrasi Vakfı Yay., Ankara 1995.
  • Heywood, Andrew, Siyaset Teorisine Giriş, 2. Baskı, Küre Yay., İstanbul 2004.
  • http://www.divinity.ankara.edu.tr/? pageid=104 (Erişim: 27.02.2014).
  • http://www2.diyanet.gov.tr/EgitimHizmetleriGenelMudurlugu/KuranKursuOgretimProgrami/ Haf%C4%B1zl%C4%B1k%20E%C4%9Fitimi%20Program%C4%B1-2010.pdf, 01.04.2014). (Erişim:
  • http://www2.diyanet.gov.tr/EgitimHizmetleriGenelMudurlugu/Sayfalar/IlkelerveHedefler.aspx (Erişim: 01.04.2014).
  • http://ilahiyat.erdogan.edu.tr/index.php/fakultemiz /vizyon-ve-misyon/, (Erişim: 27.02.2014).
  • http://www.imamhatipokullari.org/download.php?file=timav_turkiyede_imam_hatip_lisesi_ve _imam_hatipliler_algisi_arastirmasi.pdf, (Erişim: 12.02.2014).
  • İnceoğlu, Metin, Tutum, Algı, İletişim, 5. Baskı, Beykent Üniversitesi Yay., İstanbul 2010.
  • Kağıtçıbaşı, Çiğdem, Yeni İnsan ve İnsanlar: Sosyal Psikolojiye Giriş, 10. Basım, Evrim Yay., İstan- bul 2006.
  • Kapız, Serap Özen, “Mesleki Sosyalleşmenin Çocuklar Üzerine Etkileri”, İş, Güç Endüstri İlişkile- ri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 5/2, (2003), http://www.isgucdergi.org/?p=article&id=169&cilt=5&sayi=2&yil=2003, (Erişim: 1.3.2014).
  • Kaymakcan, Recep, Hasan Meydan, “Demokratik Vatandaşlık ve Din Öğretimi: Yeni Yaklaşım- lar ve Türkiye’de DKAB Dersleri Bağlamında Bir Değerlendirme”, İÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010, c. 1, sayı: 1, ss. 29-54.
  • Kaymakcan, Recep, “Ahlaki Bir Değer Olarak Hoşgörü ve Eğitimi”, Teorik ve Pratik Boyutlarıyla Ahlak, edit.: R. Kaymakcan, M. Kaya, DEM Yay., İstanbul 2007, ss. 389-408.
  • Kılıç, Durmuş, Hanifi Ercoşkun, Ahmet Nalçacı, “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Demokratik Tutumları”, Türkiye Sosyal Araştırmalara Dergisi, 2004, c. 8, sayı: 2-3, ss. 9-19.
  • Koç, Ahmet, “İlâhiyat Fakültesi (İlâhiyat Lisans Programı) Öğrencilerinin Sorunları ve Beklenti- leri”, Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 2003, c. 25, sayı: 2, ss. 25-64.
  • MEB, İlköğretim DKAB Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, MEB Yay., Ankara 2010.
  • MEB, Ortaöğretim DKAB Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı, Devlet Kitapları Mü- dürlüğü, Ankara 2010.
  • Nazıroğlu, Bayramali, Vatandaşlık ve Din Eğitimi, Açılım Kitap, İstanbul 2013.
  • Okumuş, Ejder “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problemleri: Dicle Üniversitesi Örneği”, Değerler Eğitimi Dergisi, 2007, c. 5, sayı: 13, ss. 59-94.
  • Özpolat, Abdulvahap, “Ailede Demokratik Sosyalleşme”, Aile ve Toplum, 2010, c. 5, sayı: 20, ss. 9-24.
  • Sokullu, Ebru Canan, Burcu Ertunç, “Demokrasi Algısı ve Referanduma Yönelik Tutumlar”, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi, Araştırma Notu 10/87, http://betam.bahcesehir.edu.tr/tr/wp-content/uploads/2010/08/ArastirmaNotu087.pdf, (Erişim: 10.03.2014).
  • Şahin, M. Cem, “Popüler Kültürün İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Yaşam Stilleri Üzerindeki Etkisi”, Toplum Bilimleri Dergisi, 2006-2009, c. 1-3, sayı: 1-6, ss. 167-200.
  • Taçman, Müge, “İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları, İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları”, Cypriot Journal of Educational Sciences, 2006, c. 1, sayı: 1, ss. 30-46.
  • Usta, Mustafa, Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Kurumsallaşma ve Ekolleşme Sorunları, İFAV Yay., İstanbul 2001.
  • Varış, Fatma, Eğitim Bilimine Giriş, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1978.
  • Yağcı, Esed, “Demokrasi ve Eğitim”, Eğitim ve Bilim, 1998, c. 2, sayı: 107, ss. 15-22.
  • Yücel, İsmail Hakkı, Bilim-Teknoloji Politikaları ve 21. Yüzyılın Toplumu, Sosyal Sektörler ve Ko- ordinasyon Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı, 1997, http://ekutup.dpt.gov.tr/bilim/yucelih/biltek. html), (Erişim: 15.04.2013).
Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Bayramali Nazıroğlu

Mustafa Çetin

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2014
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Cilt: 13 Sayı: 25

Kaynak Göster

ISNAD Nazıroğlu, Bayramali - Çetin, Mustafa. “Yüksek Din Eğitimi Öğrencilerinin Demokratik Tutumları Üzerine Bir İnceleme”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/25 (Haziran 2014), 57-91. https://doi.org/10.14395/jdiv109.
88x31.png
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. 

Hitit Üniversitesi Kuzey Kampüsü Çevre Yolu Bulvarı 19030 - ÇORUM-TÜRKİYE
00 (90) 364 219 1100 - ilafdergi@hitit.edu.tr