Rates of tobacco, alcohol and drug use are increasing among young people. This situation both threatens public health and brings about various social problems related to addiction. Determining the rate of addictive substance use of high school students in the risk group is important in order to see the extent of the problem and determine the ways to combat it. The aim of this research is to examine the prevalence of cigarette, alcohol and drug use among high school students and the socio-demographic factors associated with substance use. For this purpose, a survey was administered to 679 students attending 9th and 10th grades in six high schools in Dursunbey district of Balıkesir. In the survey form, participants were asked questions about their smoking, alcohol and drug use behaviors, as well as questions about their class, gender, socioeconomic status, and the cigarette, alcohol and drug use of people in their social circle. Accordingly, statistically significant relationships were found between students’ use of these substances and gender, school type, grade, school success, and cigarette, alcohol and drug use of family and close friends. According to the research results, 22.1% of the students stated that they smoked in the last 30 days; 7.6% stated that they drank alcohol in the last 30 days, 14.5% stated that they smoked hookah at least once in their life, and 2.4% stated that they used drugs at least once in their life. 32% of participants tried their first tobacco between the ages of 7 and 15. Multifaceted education policies need to be developed and implemented to protect young people from addictive substances. Young people should be encouraged to seek fulfillment especially through sports, arts, cultural and socially beneficial activities.
Gençler arasında sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanım oranları artış göstermektedir. Bu durum hem halk sağlığını tehdit etmekte hem de bağımlılığa bağlı çeşitli toplumsal sorunları beraberinde getirmektedir. Risk grubunda olan lise öğrencilerinin bağımlılık yapıcı maddeleri kullanma oranlarını tespit etmek sorunun boyutunu görmek ve mücadelede izlenecek yolları belirlemek için önemlidir. Bu araştırmanın amacı lise öğrencilerinin sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanım yaygınlığını ve madde kullanımıyla ilişkili sosyo-demografik faktörleri ele almaktır. Bu amaçla Balıkesir’in Dursunbey ilçesinde altı lisede, 9. ve 10. sınıfa devam eden 679 öğrenciye anket uygulanmıştır. Anket formunda katılımcılara sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımına dair soruların yanında, sınıf, cinsiyet, sosyoekonomik durum, sosyal çevresinde bulunan kişilerin sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımları hakkında sorular sorulmuştur. Buna göre öğrencilerin bu maddeleri kullanımıyla cinsiyet, okul türü, sınıf, okul başarısı, aile ve yakın arkadaşların sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı arasında istatistiki olarak anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin %22,1’i son 30 günde sigara içtiğini; %7,6’sı son 30 günde alkol içtiğini, %14,5’i hayatı boyunca en az bir kere nargile içtiğini ve %2,4’ü hayatı boyunca en az bir kere uyuşturucu madde kullandığını belirtmiştir. Katılımcıların %32’si ilk sigaralarını 7 ile 15 yaşları arasında denemiştir. Gençleri bağımlılık yapıcı maddelerden korumak için okul ve aile iş birliğini de içeren çok yönlü politikaların geliştirilmesi ve uygulanması gerekmektedir. Özellikle sportif, sanatsal, kültürel ve topluma yararlı faaliyetler aracılığıyla gençlerin kendilerini gerçekleştirmesi teşvik edilmelidir.
Araştırma için gerekli olan izinler İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden alınmıştır. Araştırmanın etik uygunluğu için İzmir Demokrasi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulu’ndan onay alınmıştır (Karar no: 2021/10-01), öğrencilerin velilerinden ise veli onam formu toplanmıştır.
Bu çalışma Dursunbey Belediyesi [“Bağımlılık ve İlişkili Risk Faktörleri: Dursunbey İlçesi Lise Öğrencileri Örneği” başlıklı araştırma projesi] tarafından desteklenmiştir.
Veri toplama aşamasındaki katkılarından dolayı İzmir Demokrasi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Yüksek Lisans öğrencisi Derya Çelik’e; verilerin SPPSS programına aktarılmasında katkı sağlayan İzmir Demokrasi Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Sinem Cankardaş Nalbantçılar ve Psikoloji Bölümü öğrencilerine teşekkür ederiz.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Gençlik Sosyolojisi |
Bölüm | ARAŞTIRMA MAKALELERİ |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 26 Nisan 2024 |
Gönderilme Tarihi | 24 Kasım 2023 |
Kabul Tarihi | 22 Mart 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: 80 |
Dergimiz EBSCOhost, ULAKBİM/Sosyal Bilimler Veri Tabanında, SOBİAD ve Türk Eğitim İndeksi'nde yer alan uluslararası hakemli bir dergidir.