Öz
In this research, it was aimed to examine the reflection of motherhood theme on painting by women artists. The first examples of the subject appeared in the 18th century and increased afterwards. For this reason, woman artists included who produced works during the period end of the 18th century to the 20th century; Elisabeth Vigee-Lebrun, Marie-Nicole Dumont, Berthe Morisot, Cecile Walton, Käthe Kollwitz, Marry Cassat, Leonora Carrington, Dorotthe Tanning, Semiha Berksoy, Paula Becker- Modersohn, Alice Neel, Neş’e Erdok and March Avery have been featured. These women painters reinterpreted motherhood that was shaped by a patriarchal approach and tried to create a representation of their own. Making these efforts of female painters visible, theses and articles in the field of sociology around the concept of motherhood were also used and data collection were carried out on the subject; artist web sites were examined, the thoughts of art writers were used. As a result, it was seen that artists brought a critical perspective to gender roles through the theme of motherhood and shaped the periods they lived in. In this context, it was concluded that women artists changed the reflections of motherhood in the art of painting and contributed to social transformation.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Antmen,A. (2008). Sanatçılardan Yazılar ve Açıklamalarla 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel
- Ayan. H.M. (2008). “Weimar Dönemi Kadın Devrimci Ruhu ile Käthe Kollwitz”. Gazi Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi – Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt:1 Sayı: 1, 2. http://mujdeayan.com/HM/tr_TR/yayinlar/kathe-kollwitz/
- Bayraktar, S.(2011). Makbul Anneler Müstakbel Vatandaşlar. Ankara: Ayizi
- Baynes, K. (2016). Toplumda Sanat (5.Baskı). İstanbul: YKY
- Borzello, F. (2016). Seeing Ourselves Women’s Self-Portraits. United States of America: Thames &Hudson Inc.
- Brehmer,D.(04.12.2018).DorotheaTanning’sSurrealistDepictionsof Women’s Pain.https://hyperallergic.com/473593/dorothea-tannings-surrealist-depictions-of- womens-pain/ Erişim Tarihi: 9 Aralık 2020
- Buettner, S. (Autumn, 1986 - Winter, 1987). Images of Modern Motherhood in the Art of Morisot, Cassatt, Modersohn-Becker, Kollwitz. Woman’s Art Journal, Vol. 7, No. 2. 14-21 https://www.jstor.org/stable/1358300?seq=1#metadata_info_tab_ contents
- Calla, L. (2016, 28 Haziran). Leonora Carrington. Surrealist, A Visual Poet. http://www.thecallalilydialogues.com/the-dialogues/2016/6/28/leonora- carrington-surrealist-a-visual-poet. Erişim Tarihi: 8 Aralık 2020
- Daşçı, S. (2008). Avrupa Resminde Çoçuk İmgesi. İstanbul: Bağlam
- Demirci-Yılmaz, T. (2015). Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Donemi Türkiye Modernleşmesinde Annelik Kurguları (1840-1950), Cogito, sayı 81. 66-90
- Doble, Flora. (12 Nisan 2019). Dorothea Tanning: maternity, family and female adolescence.https://www.thegallyry.com/post/dorothea-tanning-maternity- family-and-female-adolescence Erişim Tarihi: 7 Aralık 2020)
- Erdem, N. (2015,Yaz) Annelik ve Oyun. Cogito,YKY. Sayı 81, 192- 199
- Fowle, F. Cecile Walton’s “Romance”. (Güz, 2002 - Kış, 2003). Woman’s Art Journal, Vol. 23, No.2. 10-15 https://www.jstor.org/stable/pdf/1358702. pdf?refreqid=excelsior%3A24c78fc3612521851206aff6a271eb20
- Karaman, D. Esra, D. Neva. (2018) Annelik Rolü Üzerine: Kadının “Annelik” Kimliği Üzerinden Tahakküm Altına Alınması, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, https://doi.org/10.19145/e-gifder.443214
- Moya, M. Expósito, F. ve Ruiz, J. (2000). Close Relationships, Gender, and Career Salience. Sex Roles 42,9-10, 825-847. DOI: 10.1023/A:1007094232453
- Özer, I. (22.12. 2014). Semiha Berksoy: Hayatla Ölüm arasında Anneler ve Kızları. https://www.themagger.com/semiha-berksoy-halusinasyon-duvari-galerist/ Erişim Tarihi: 7 Aralık 2020
- Öztan, E. (Yaz, 2015.) Annelik, Söylem ve Siyaset, Cogito, YKY. Sayı 81, 92-104.
- Şener, N. Göksu B. (2017). Yerel Temaları İşleyen ve Toplumsal Gerçekçi Ressamların Eserlerinde Ana Ve Çocuk Teması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(61), 80-91 https://doi.org/10.16992/ASOS.12973
- Türkdoğan, Ö. (2013). Ana Akım Medyada Annelik Miti. Kadın Araştırmaları Dergisi. No:2 Sayı: 13, Sf. 35-59 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/7226
- Ulusoy, D.(1999) Plastik Sanatlarda Toplumsal Cinsiyet. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. Cilt 16 Sayı 2, 47-73 https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/ issue/41186/497362
Öz
Bu çalışmanın amacı, annelik temasını eserlerinde işleyen kadın sanatçıların yapıtlarını incelemektir. Bu yapıtların ilk örnekleri 18. yüzyılda ortaya çıkmış ve sonrasında örnekler artmaya başlamıştır. Bu nedenle hazırlanan çalışmada 18. yüzyılın sonlarından 20. yüzyıla kadar uzanan süreçte annelik temasını ele alan kadın sanatçılar; Elisabeth Vigee-Lebrun, Marie-Nicole Dumont, Berthe Morisot, Cecile Walton, Käthe Kollwitz, Marry Cassat, Semiha Berksoy, Paula Becker- Modersohn, Leonora Carrington, Dorotthe Tanning, Alice Neel, Neş’e Erdok ve March Avery’in eserlerine yer verilmiştir. Bu kadın ressamlar, ataerkil yaklaşımla biçimlenen annelik olgusunu, geleneksel bakış açısını yeniden yorumlamış ve kendilerine ait temsiliyet alanı yaratmaya çabalamışlardır. Kadın ressamların bu çabalarını görünür kılmak araştırmanın önemini açığa çıkarır. Araştırma süresince annelik kavramı çevresinde sosyoloji alanındaki tez ve makalele gibi çalışmalardan da yararlanılmış, konu hakkında araştırma, inceleme ve veri toplama işlemi yapılmış, sanatçı web siteleri incelenmiş, sanat yazarlarının düşüncelerinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda sanatçıların, toplumsal cinsiyet rollerine eleştirel bir bakış getirdikleri ve yaşadıkları dönemleri şekillendirdiği görülmüştür. Bu bağlamda kadın sanatçıların resim sanatında annelik yansımalarının değişmesine vesile olduğu ve toplumsal dönüşüme katkı sağladığı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Antmen,A. (2008). Sanatçılardan Yazılar ve Açıklamalarla 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel
- Ayan. H.M. (2008). “Weimar Dönemi Kadın Devrimci Ruhu ile Käthe Kollwitz”. Gazi Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi – Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt:1 Sayı: 1, 2. http://mujdeayan.com/HM/tr_TR/yayinlar/kathe-kollwitz/
- Bayraktar, S.(2011). Makbul Anneler Müstakbel Vatandaşlar. Ankara: Ayizi
- Baynes, K. (2016). Toplumda Sanat (5.Baskı). İstanbul: YKY
- Borzello, F. (2016). Seeing Ourselves Women’s Self-Portraits. United States of America: Thames &Hudson Inc.
- Brehmer,D.(04.12.2018).DorotheaTanning’sSurrealistDepictionsof Women’s Pain.https://hyperallergic.com/473593/dorothea-tannings-surrealist-depictions-of- womens-pain/ Erişim Tarihi: 9 Aralık 2020
- Buettner, S. (Autumn, 1986 - Winter, 1987). Images of Modern Motherhood in the Art of Morisot, Cassatt, Modersohn-Becker, Kollwitz. Woman’s Art Journal, Vol. 7, No. 2. 14-21 https://www.jstor.org/stable/1358300?seq=1#metadata_info_tab_ contents
- Calla, L. (2016, 28 Haziran). Leonora Carrington. Surrealist, A Visual Poet. http://www.thecallalilydialogues.com/the-dialogues/2016/6/28/leonora- carrington-surrealist-a-visual-poet. Erişim Tarihi: 8 Aralık 2020
- Daşçı, S. (2008). Avrupa Resminde Çoçuk İmgesi. İstanbul: Bağlam
- Demirci-Yılmaz, T. (2015). Osmanlı ve Erken Cumhuriyet Donemi Türkiye Modernleşmesinde Annelik Kurguları (1840-1950), Cogito, sayı 81. 66-90
- Doble, Flora. (12 Nisan 2019). Dorothea Tanning: maternity, family and female adolescence.https://www.thegallyry.com/post/dorothea-tanning-maternity- family-and-female-adolescence Erişim Tarihi: 7 Aralık 2020)
- Erdem, N. (2015,Yaz) Annelik ve Oyun. Cogito,YKY. Sayı 81, 192- 199
- Fowle, F. Cecile Walton’s “Romance”. (Güz, 2002 - Kış, 2003). Woman’s Art Journal, Vol. 23, No.2. 10-15 https://www.jstor.org/stable/pdf/1358702. pdf?refreqid=excelsior%3A24c78fc3612521851206aff6a271eb20
- Karaman, D. Esra, D. Neva. (2018) Annelik Rolü Üzerine: Kadının “Annelik” Kimliği Üzerinden Tahakküm Altına Alınması, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, https://doi.org/10.19145/e-gifder.443214
- Moya, M. Expósito, F. ve Ruiz, J. (2000). Close Relationships, Gender, and Career Salience. Sex Roles 42,9-10, 825-847. DOI: 10.1023/A:1007094232453
- Özer, I. (22.12. 2014). Semiha Berksoy: Hayatla Ölüm arasında Anneler ve Kızları. https://www.themagger.com/semiha-berksoy-halusinasyon-duvari-galerist/ Erişim Tarihi: 7 Aralık 2020
- Öztan, E. (Yaz, 2015.) Annelik, Söylem ve Siyaset, Cogito, YKY. Sayı 81, 92-104.
- Şener, N. Göksu B. (2017). Yerel Temaları İşleyen ve Toplumsal Gerçekçi Ressamların Eserlerinde Ana Ve Çocuk Teması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(61), 80-91 https://doi.org/10.16992/ASOS.12973
- Türkdoğan, Ö. (2013). Ana Akım Medyada Annelik Miti. Kadın Araştırmaları Dergisi. No:2 Sayı: 13, Sf. 35-59 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/7226
- Ulusoy, D.(1999) Plastik Sanatlarda Toplumsal Cinsiyet. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. Cilt 16 Sayı 2, 47-73 https://dergipark.org.tr/tr/pub/huefd/ issue/41186/497362
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makale |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 17 Şubat 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021Sayı: 5 |
ARTS, CC BY-NC 4.0 ile lisanslanmaktadır 
